Sociale vaardigheden zijn essentieel voor het welzijn van je kind. Kinderen met ADHD hebben vaak extra ondersteuning nodig bij het ontwikkelen van vriendschappen en sociale interacties. Op deze pagina vind je praktische tips en strategieën om je kind hierbij te helpen.
Sociale uitdagingen bij ADHD
Kinderen met ADHD ervaren verschillende sociale uitdagingen die vriendschappen kunnen bemoeilijken:
Impulsiviteit in sociale situaties
▼
- Door anderen heen praten zonder het te merken
- Moeite met wachten op hun beurt in gesprekken
- Te snel reageren zonder na te denken
- Persoonlijke grenzen van anderen niet respecteren
- Te wild spelen waardoor anderen afhaken
- Grapjes maken op verkeerde momenten
Aandacht en communicatie
▼
- Moeite met luisteren naar lange verhalen
- Details van gesprekken vergeten
- Afgeleid raken tijdens interacties
- Non-verbale signalen missen
- Moeite met oogcontact maken en behouden
- Onderwerp plotseling veranderen
Emotieregulatie
▼
- Sneller boos of gefrustreerd raken
- Heftige reacties op kleine teleurstellingen
- Moeite met verliezen bij spelletjes
- Emoties die andere kinderen overweldigen
- Snel van stemming wisselen
- Conflict escalatie door overreactie
Vriendschappen opbouwen
Help je kind succesvol vriendschappen te ontwikkelen met deze strategieën:
Eerste stappen naar vriendschap
- Observeer sociale situaties: Kijk hoe je kind met anderen omgaat
- Identificeer sterktes: Waar is je kind goed in sociaal?
- Start klein: Begin met één-op-één speelafspraken
- Kies de juiste match: Zoek kinderen met vergelijkbare interesses
- Creëer succesmomenten: Organiseer activiteiten waarin je kind uitblinkt
- Bouw langzaam op: Verleng geleidelijk de duur van afspraken
Speelafspraken organiseren
Voorbereiding
▼
- Bespreek vooraf de regels en verwachtingen
- Plan een gestructureerde activiteit
- Houd de eerste afspraken kort (1-2 uur)
- Zorg voor een opgeruimde, prikkelarme omgeving
- Bereid snacks en drinken voor
- Informeer de andere ouder over ADHD indien relevant
Tijdens de afspraak
▼
- Blijf in de buurt maar geef ruimte
- Grijp in bij escalatie, maar niet te snel
- Geef positieve feedback op goed gedrag
- Bied structured activiteiten aan bij vastlopen
- Respecteer de behoefte aan pauzes
- Stop op een positief moment
Na afloop
▼
- Bespreek wat goed ging
- Vraag wat je kind leuk vond
- Identificeer leerpunten zonder kritiek
- Plan eventueel een volgende afspraak
- Vier het succes, hoe klein ook
Sociale vaardigheden trainen
Deze vaardigheden kun je thuis oefenen met je kind:
Luisteren en wachten
▼
- Oefen met een timer bij gesprekken
- Gebruik een praatkaart of pratenstok
- Speel spelletjes met beurten
- Beloon goed luistergedrag
Empathie ontwikkelen
▼
- Bespreek emoties in boeken/films
- Vraag: “Hoe denk je dat hij zich voelt?”
- Deel eigen gevoelens
- Oefen met emotiekaarten
Conflicten oplossen
▼
- Leer de STOP-methode
- Oefen compromissen maken
- Gebruik “ik-boodschappen”
- Time-out strategie aanleren
Grenzen respecteren
▼
- Bespreek persoonlijke ruimte
- Oefen met “stop betekent stop”
- Leer non-verbale signalen herkennen
- Respecteer eigen grenzen
Oefentips voor thuis
Rollenspel: Oefen sociale situaties in een veilige omgeving
Video-analyse: Bekijk samen tv-scenes en bespreek het gedrag
Dagboek: Laat je kind sociale successen opschrijven
Voorbeeldgedrag: Wees zelf een rolmodel in sociale situaties
Groepsactiviteiten en sport
Groepsactiviteiten kunnen sociale vaardigheden versterken. Kies de juiste activiteit:
Geschikte sporten
▼
- Individuele sporten: Zwemmen, atletiek, martial arts
- Kleine teams: Tennis (dubbel), badminton
- Gestructureerde sporten: Judo, karate (duidelijke regels)
- Actieve sporten: Skateboarden, BMX, klimmen
Tip: Vermijd in het begin grote teamsporten met complexe regels
Andere activiteiten
▼
- Creatief: Tekenen, muziek, drama
- Bouwen: LEGO club, techniek club
- Natuur: Scouting, natuurclub
- Dieren: Paardrijden, hondenschool
Tip: Kies activiteiten die aansluiten bij interesses van je kind
Let op deze signalen
Stop of pas aan als je merkt dat:
- Je kind structureel ongelukkig is bij de activiteit
- Er veel conflicten ontstaan
- De begeleider geen begrip toont voor ADHD
- Het te veel prikkels geeft
- Andere kinderen je kind structureel buitensluiten
Sociale media en online vriendschappen
Voor oudere kinderen spelen sociale media een grote rol. Begeleid dit goed:
Kansen van online contact
▼
- Minder directe druk dan face-to-face
- Tijd om na te denken over reacties
- Contact met gelijkgestemden
- Gemeenschappelijke interesses delen
Risicos en aandachtspunten
▼
- Impulsief posten zonder nadenken
- Cyberpesten niet herkennen
- Te veel informatie delen
- Verslaving aan likes en reacties
- Slaapproblemen door schermtijd
Begeleiding tips
▼
- Stel samen regels op voor schermtijd
- Bespreek wat wel/niet delen online
- Leer de “24-uur regel” (wacht met reageren)
- Monitor zonder te controleren
- Wees zelf een goed voorbeeld
- Creëer offline alternatieven
Professionele hulp
Soms is extra hulp nodig. Deze interventies kunnen helpen:
Sociale vaardigheidstraining
▼
Groepstraining waar kinderen samen oefenen:
- 8-12 wekelijkse sessies
- Kleine groepen (4-6 kinderen)
- Rollenspellen en oefeningen
- Huiswerkopdrachten
- Ouderbijeenkomsten
Individuele therapie
▼
Een-op-een begeleiding voor:
- Specifieke sociale angsten
- Traumaverwerking (pesten)
- Zelfbeeld versterking
- Emotieregulatie
- Gedragsverandering
Gezinstherapie
▼
Hele gezin betrekken voor:
- Communicatie verbeteren
- Broer/zus relaties
- Gezinspatronen doorbreken
- Steun systeem versterken
- Conflicthantering
Succesverhalen
“Na de sociale vaardigheidstraining heeft mijn zoon voor het eerst een vriend mee naar huis genomen. Een mijlpaal!”
– Vader van Max (10)
“We oefenen elke week met rollenspel. Nu durft ze eindelijk mee te doen met groepsspelletjes op school.”
– Moeder van Emma (8)
“Judo was de uitkomst. De structuur en discipline helpen hem enorm, en hij heeft er vrienden gemaakt.”
– Moeder van Daan (12)
Ondersteuning bij sociale uitdagingen?
Elk kind is uniek. Wij helpen je graag met persoonlijk advies voor de sociale ontwikkeling van jouw kind.